Göreme
Türkiye’de görülmesi ve keşfedilmesi gereken pek çok destinasyon vardır. Doğal güzellikleri ve tarihi dokusuyla görenleri kendine hayran bırakan Kapadokya Göreme, bunların başında gelmektedir. Yerli ve yabancı turistlerin Kapadokya’ya olan hayranlığının sebebi yalnızca peri bacaları değil, aynı zamanda unutamayacağınız bir macera vadeden Göreme’dir. Bu gizemli ilçe misafirlerine yeraltı şehirleri, kayaların içindeki kiliseler, uçsuz bucaksız vadiler, romantik balon turları ve pek çok aktivite daha sunar. Geleneksel görünümü, yöresel yemekleri, zengin doğası ve hoşgörülü halkıyla misafirlerini etkiler. Siz de Türkiye’nin cennet köşelerini tanımak istiyorsanız serüveninize ilk olarak Nevşehir Göreme ilçesinden başlayabilirsiniz. Yolculuğunuzda size rehberlik etmesi için Göreme hakkında aklınıza gelecek tüm soruları yazımızda yanıtladık.
Göreme Hakkında Bilgi
Kapadokya’nın en eski yerleşim bölgelerinden olan Göreme Ürgüp’e 5 km, Nevşehir’e 12 km mesafededir. Bu büyülü antik kentin ismi yüzyıllar önce “Korama” olarak anılmaktaydı. Ayrıca Maccan ve Avcılar gibi pek çok farklı isimle anılan coğrafya, zamanla bugünkü adını almıştır. Göreme, Kapadokya’da yer alan diğer bölgelere göre daha yumuşak bir dokuya sahiptir. Aynı zamanda yüksek bir konumda kaldığı için burada gerçekleşen erozyon ve rüzgar dalgaları peri bacalarının ve diğer oluşumların gövdelerini daha çok ortaya çıkarmıştır. Tarihi yontma taş devrine kadar uzanan Göreme, Sasani, Arap ve Bizans akınlarına şahitlik etmiş bir bölgedir. İlk olarak Hristiyanların yerleştiği coğrafya, daha sonra Türklere ve Müslümanlara vatan olmuştur.
Göreme’de Gezilecek Yerler
1. Göreme Milli Parkı
-
Göreme Açık Hava Müzesi
İçerisinde pek çok tarihi ve doğal yapıtı barındıran Göreme Açık Hava Müzesi, 1985 yılında Unesco Dünya Mirası Listesi’ne girmeyi başarmıştır. Kapadokya’nın geleneksel dokusu göze çarpmakta ve Bizans mimarisi de ilgi uyandırmaktadır. Gezi boyunca kilise, şapel ve manastırlarla çok sık karşılaşırsınız. İlk olarak 4. yüzyılda Kayseri piskoposu Aziz Basil ile başlayan manastır sisteminde din ve düşünce eğitimleri verilmiştir. Aziz Basil Manastırı bu yönüyle diğerlerinden ayrışmaktadır. Turunuz sırasında Kızlar ve Erkekler Manastırı, Elmalı Kilise, Azize Barbara Şapeli, Yılanlı Kilise, Aziz Catherina Şapeli, Çarıklı Kilise, Karanlık Kilise, Azize Catherine Şapeli, Tokalı Kilise’yi ziyaret edersiniz. Bu büyülü mekanlar ve size zamanda yolculuk yapma fırsatı sunmaktadır. Burada ziyaret edeceğiniz bazı mekanların açılış ve kapanış saatlerine dikkat ederek gezinize başlamanızı öneririz. Aynı zamanda girişleri ücretli olan mekanlar da mevcuttur.
2. Göreme Vadileri
Geçmişin tozlu izlerine dokunmaya hazır mısınız? Göreme’nin en heyecan dolu bölgelerinden biri vadilerdir. Vadiler size Kapadokya coğrafyasını tanıma fırsatı sunar. Fakat bu kadarla sınırlı değildir. Vadilerde At Turu, Jeep Safari Turu gibi eğlenceli aktiviteleri de yapma şansına sahip olursunuz. Üzüm bağları, dut, kayısı ağaçları ve rengarenk açan çiçeklerin arasından geçersiniz. Ardından çayınızı yudumlayacağınız mekanlarda dinlenebilirsiniz. Yalnızca Göreme’de bulunan değil tüm Kapadokya bölgesinde yer alan vadileri ‘Kapadokya Vadileri’ isimli yazımızdan okuyabilirsiniz.
-
Güvercinlik Vadisi
Kapadokya’nın en meşhur vadilerinden biridir. İsmini vadiyi terk etmeyen güvercinlerden almıştır. Hem yürüyüş hem de bisiklet turu yapabileceğiniz Güvercinlik Vadisi’nde yemyeşil bir coğrafya ayaklarınızın altına serilir. Bölgenin en uzun vadisi unvanına sahip olan Güvercinlik Vadisi, içerisinde bir dere, bir de şelale barındırır. Aynı zamanda vadide pek çok kilise, manastır ve şapel bulunur. Meşhur ‘Nazar Boncuklu Ağaç’ da Güvercinlik Vadisi’nde yer almaktadır. Burada keyifle kahvaltınızı edebilir, bolca resim çekinebilirsiniz.
-
Zemi Vadisi
En rahat yürüyüş yapacağınız vadilerden biri olan Zemi vadisi, yumuşak engebeli bir arazidir. Geziniz boyunca farklı türlerde kuşlarla karşılaşırsınız. Aynı zamanda zengin bitki örtüsüne sahip bir bölgedir. Toplam 5600 metre uzunluğunda olan vadideki yürüyüşünüz, yaklaşık olarak 2 saatte tamamlanır. Bu yürüyüş boyunca Sarnıç Kilisesi, Görkündere, El Nazar Kilisesi ve Saklı Kilise’yi ziyaret etme fırsatı yakalarsınız. Saklı Kilise, bölgenin dikkat çeken bir yapıtıdır. Kilise 11. yüzyılda Zemi Vadisi’nin sarp bir yamacına inşa edilmiştir. Kilise, çok geç keşfedilmesi nedeniyle bu ismi almıştır. Ayrıca kilise, taşlarının üzerindeki resimler ve anlatılarla ilgi uyandırmaktadır. Bu anlatılardan bazılarını İsa’nın Doğumu, İsa’nın Çarmıha Gerilişi, Meryem’in Ölümü olarak sıralayabiliriz. Zemi Vadisi’nde son olarak göreceğiniz Roma Mezarları, tarihi güzellikleriyle görenleri kendine hayran bırakır.
-
Paşabağ Rahipler Vadisi
Rivayetlere göre keşişler ve rahipler dünyadan uzaklaşmak için buraya gelir ve inzivaya çekilirmiş. İbadet yeri olarak benimsenen Paşabağ Rahipler Vadisi’ni ziyaret ettiğinizde ruhani yönünün ağır bastığını hissedersiniz. Bölgede kayaların içinde el yapımı kiliseler, şapeller ve manastırlar mevcuttur. Aynı zamanda taş değirmenler ve tüneller de dikkat çekmektedir. Vadinin en ilgi uyandıran eseri ise Kapadokya’nın meşhur Üç Şapkalı peri bacalarıdır. Vadide yüksekliğiyle göz dolduran peri bacaları misafirleri büyüler. Paşabağ Vadisi’nde sık sık dut ağaçlarıyla karşılaşırsınız. Vadinin dikkat çeken diğer bir yönü de buradan gerçekleştirilen arıcılık faaliyetleridir.
-
Güllüdere Vadisi
Göreme Çavuşin arasında bir bölgede yer alan vadi, 4 km uzunluğundadır. Misafirlerini yalnızca yaya olarak ağırlayan vadi, peri bacalarının sunduğu görsel şölen ile büyüler. Vadi ismini güneş ışınlarının kayalarda bıraktığı gül pembesi renge borçludur. Muhteşem bir manzara vadeden Güllüdere Vadisi’nde eşsiz fotoğraf kareleri yakalamak mümkündür. İçerisinde çok sayıda kilise barındıran vadide en dikkat çeken yer Yovakim Anna Kilisesi’dir. Kilise duvarlarında çok nadir görülen Meryem Ana freskleri mevcuttur. Ziyaret edilmesi gereken bir diğer mekan ise Üç Haçlı Kilise’dir. Vadi aynı zamanda pek çok güvercinliğe de ev sahipliği yapar.
-
Aşk Vadisi
Kapadokya’nın en sevgi dolu yeri Aşk Vadisi’dir. Çok sayıda düğün organizasyonuna ev sahipliği yapan vadi, evlenme teklifi için de kimsenin vazgeçemediği bir mekandır. Özellikle Kapadokya’yı kuş bakışı izlemek ve balonların gökyüzünde süzülüşünü seyretmek için eşsiz bir yerdir. Gün doğumu ve gün batımında unutamayacağınız bir manzara sunan Aşıklar Tepesi, Göreme’de mutlaka gitmeniz gereken vadilerdendir. Dar ve engebeli bir zemine sahip olduğu için vadiye araçlarla giriş pek mümkün değildir. Ayrıca vadide yaklaşık 2-3 saat boyunca yürüyüş yapacağınız için rahat bir spor ayakkabı almanızı öneririz.
-
Kılıçlar Vadisi
Göreme Açık Hava Müzesi mevkiinde bulunan Kılıçlar Vadisi yaklaşık 2.5 km’dir. İsmini vadide bulunan sivri görünümlü peri bacalarından almıştır. Büyük Küçük Kılıçlar olarak da anılan Kılıçlar Vadisi’nde yer alan peri bacalarının içinden geçen su yolu ilginç bir manzara oluşturur. Peri bacalarının gizemli görüntüsü turistleri etkilemektedir. Söylentilere göre çok fazla savaşçı ve din adamı bu vadide konaklamış hatta yaşamını sürdürmüştür. Bu sebeple bölgede, eski insanların yaşantılarına dair pek çok iz bulunmaktadır.
Vadi, gizemli görüntüsü ve tarihi dokusu ile olduğu kadar sunduğu faaliyetlerle de ilgi uyandırmaktadır. At Turu ve Jeep Safari Turu için oldukça uygun bir mekandır. Doğa yürüyüşleri için de sıkça tercih edilen bir bölgedir. Kılıçlar Vadisi’nde Meryem Ana Kilisesi ve Kılıçlar Kilisesi mutlaka görmeniz gereken dini yapılardandır. Özellikle Kılıçlar Kilisesi duvarlarında bulunan İncil’deki 33 farklı sahne, görenleri büyülemektedir. Göreme’de keşfedeceğiniz vadiler size hem tarihi hem de dini olmak üzere birçok bilgi sunar.
3. Göreme Kiliseleri
Kiliseler, eski dönemlerde yaşayan insanların yaşam tarzları, dünya görüşleri ve ilahi güce olan bağlılıkları hakkında bilgi verir. Göreme’de yer alan kiliseler yalnızca bir ibadethane olarak değil, pek çok farklı ihtiyaca hizmet eden bir mekan olarak kullanılmıştır.
-
Durmuş Kadir Kilisesi
Mimari yapısıyla Kapadokya’daki diğer kiliselerden daha farklı bir görünüme sahiptir. Kesme taşlarla yapılmış bu bazilika kilise, kaya kabartmaların en ilgi çekici örneklerini taşımaktadır. Kilisenin içerisinde hiç fresk yoktur. Kilisenin ortasında taştan bir papaz tahtı yer almaktadır. Dikdörtgen planlı bu kilise, 3 apsisli kayalara oyulmuştur ve 6 direk üzerine oturtulmuştur. İçerisi sütunlarla çevrili olan kilisede irili ufaklı mezarlar bulunmaktadır. Durmuş Kadir Kilisesi’ne mezar şapelinden geçerek giriş yapılmaktadır. 6 veya 7. yüzyıla ait olduğu düşünülen kiliseye, yer aldığı bağın sahibinin adı verilmiştir.
-
Yusuf Koç Kilisesi
Kilisenin ismi, Durmuş Kadir Kilise’sinde olduğu gibi sonradan konulmuştur. Kilise ismini, bölgeyi güvercinliğe çeviren Yusuf Koç’tan almıştır. Bulunduğu bölge özel mülk olduğu için uzun süre halka kapalı kalmıştır. Kilisenin inşa tarihi hakkında kesin bir bilgi yoktur. Fakat mimari yapısı Saklı Kilise’ye benzediği için 11. yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir. Kilise ilk yapımında 6 sütun üzerine oturtulmuştur. Ne yazık ki günümüze gelen bu sütunlar korunamamış ve yıkılmıştır. Tamamı kayaların içine oyulan bu kilisede yalnızca vaftiz, günah çıkarma ve adak adama gibi ibadetlerin yapıldığı düşünülmektedir. Kalabalık ayinler için küçük olması ve duvarlarında şatafatlı fresklerin bulunması bu düşünceyi doğrular niteliktedir. Kilisenin tavan kubbesine resmedilen Gabriel ve Mikail melekleri kiliseye büyüleyici bir hava katmaktadır.
-
Bezirhane Kilisesi
Bir dönem Kapadokya’nın bezir yağı imalathanesi olarak kullanılan kilise, ismini buradan almıştır. Bezirhane Kilisesi Roma tarzını çağrıştıran 6 büyük sütun üzerine inşa edilmiştir. Bu sütunlardan 4 tanesi günümüze kadar sağlam bir şekilde ulaşmıştır. Oldukça büyük olan kilisenin ilk yapıldığı dönemde kilisede hiç fresk kullanılmadığı düşünülmektedir.
-
Mesevli Kilisesi
Kilise bulunduğu konumun adıyla anılmaktadır. Fakat yapılan araştırmalar sonucu kilisenin Aziz Sergios Kilisesi olduğu ortaya çıkmıştır. Kilisenin duvarlarında Aziz Sergios ve Aziz Bakhos’un anlatıldığı ve diğer şehitlerin resmedildiği bilinmektedir. Kilisenin duvarlarında, günümüzde de büyük anlamlar taşıyan ‘hayat ağacı’ yer almaktadır. Uzun yıllar güvercinlik olarak kullanılan kilise günümüzde halka açılmıştır. Kilise tek apsisli ve tek neflidir. Tamamen kayadan oyularak yapılan kilise, mezar şapeli olarak da kullanılmıştır.
-
Aziz Hieoron Şapeli
Şehit olan Aziz Hieron’a ithaf edilen şapeldir. Hikayeye göre 3. yüzyılda doğan Hioran, 30 arkadaşıyla birlikte Malatya’da savaşırken şehit olur. Mücadele sırasında eli kopar ve elini alıp Göreme’deki annesine getirir. Annesi ise, Göreme’ye eski adını veren Maccan’dır. Bir diğer rivayete göre Aziz Hioran mücadeleden kaçmayı başarır ve uzun süre yeraltında şarap mahzenlerinde saklanır. Öldükten sonra aziz ilan edilmiştir. Şapel, dikdörtgen yapılı ve tek apsisli olarak planlanmıştır. Hiç fresk bulunmayan şapelde kabartma haçlar dikkat çekmektedir. Aziz Hieron’un Tokalı Kilisesi’nde freski; Direkli Kilisesi’nde ise büyük boy resmi yer almaktadır.
-
Aynalı Kilise
Bir diğer adıyla Fırkatan Kilisesi Göreme’ye 500 metre uzaklıktadır. İçerisinde gizli geçitler ve tüneller olan kilisede mutfak, depo ve sığınaklar da yer alır. Kilise, Kılıçlar Vadisi içerisinde bulunmaktadır.
4. Ağzıkarahan Hanı
Selçuklu döneminden günümüze ulaşan bu han, Göreme’nin biraz dışında kalmaktadır. Fakat gitmişken görmeniz gereken yerlerden biridir. 13. yüzyıla ait bu eser için İpek Yolu üzerindeki en büyük han diyebiliriz. Görkemli taç kapısının kararmaya başlamasından dolayı Ağzıkarahan olarak adlandırılmıştır. Kapının üzerindeki işlemeler taş işlemeciliği konusunda ne kadar yol katedildiğini kanıtlar niteliktedir. Ancak maalesef ki tur otobüsleri bölgeye giriş yapamamaktadır.
5. Acıgöl
Acıgöl Nevşehir’in en sevimli ilçelerinden biridir. Göreme’ye uzaklığı 35 km civarındadır. İlçe ismini kendisiyle aynı adı taşıyan Acıgöl’den alır. Bölge, Selçuklu döneminden kalma tarihi yapıtları ve doğanın elinin değdiği tüm güzellikleri misafirlerinin beğenisine sunar. Göreme’ye gitmişken bu küçük kasabayı da keşfedebilirsiniz.
6. Mantar Kaya
Mantar Kaya rüzgar aşındırmasıyla farklı bir görünüme kavuşmuş doğal bir yapıdır. Kapadokya’nın pek çok yerinde doğanın coğrafyayı nasıl şekillendirdiğine şahit olursunuz. Mantar Kaya, Gülşehir ilçesinin meşhur yapıtlarından biridir. Göreme’ye 28 km uzaklıkta yer alan küçük kasabayı da tanıma fırsatına sahip olursunuz.
7. Derinkuyu Yeraltı Şehri
Kapadokya, yeryüzü güzellikleriyle büyülediği gibi yeraltı zenginlikleriyle de turistleri etkilemeyi başarmaktadır. 21. yüzyıldan kopup başka bir boyuta geçmeye hazır mısınız? 8 katlı bu yeraltı şehri bünyesinde 52 adet içme suyu kuyusu barındırmaktadır. Bu 8 katlı yapıda tek bir insanın sığabileceği dar tünellerden geçerken biraz ürperebilirsiniz. Ama turu tamamladığınızda buna değdiğini göreceksiniz. Her katında farklı bir dünyaya açılan yeraltı şehrinin içinde erzak depoları, mutfak, ahır, sığınak, sarnıç, mezar ve havalandırma kanalları gibi yapılar bulunmaktadır. Her katında farklı hizmetler veren Derinkuyu Yeraltı Şehri’nin, misyoner okulu ve akıl hastanesi olarak da kullanıldığı söylenmektedir. Günümüzde ise müze olarak faaliyet gösteren bu yapıtın giriş saatleri ve ücretleri değişiklik göstermektedir.
8. Kozaklı Kaplıcaları
Göreme’ye yaklaşık 70 km uzaklıkta yer alan kaplıcalar sağlık turizmi açısından bölgede öne çıkan noktalardan biridir. Farklı bir aktivite yapmak isteyenler için uygun bir mekandır.
9. Hacı Bektaş İlçesi
Son olarak Göreme’ye 57 km uzaklıkta yer alan Hacı Bektaş ilçesinden bahsedeceğiz. Bölgede Hacı Bektaş Veli Dergahı, Külliyesi ve Hacı Bektaş Veli Türbesi bulunur. Gezilecek pek çok köye sahip olan ilçe, tarihi dokusu ve doğal güzellikleriyle misafirleri için hoş bir gezi seçeneğidir. Göreme’ye gelip tüm vadileri, kiliseleri, köyleri keşfettikten sonra eğlenceli bir balon turuyla gezinizi sonlandırmanızı tavsiye ederiz. Balon turu için en uygun kalkış noktası Göreme’dir. Heyecan ve romantizm dolu balon turu hakkında detaylı bilgi sahip olmak için Kapadokya Balon Turu yazımızı okuyabilirsiniz. Aynı zamanda Güzel Atlar Diyarı Kapadokya’nın güzel atları vadi turlarınıza eşlik edecektir. Bunun yanı sıra ATV Turu‘nu da deneyimleyebilirsiniz.
Göreme’de Ne Yenir?
Göreme hem gezip görülecek yerler açısından hem de yemek kültürü açısından zengin bir bölgedir. Yöresel kahvaltılarından kebap çeşitlerine kadar farklı pek çok tat sunmaktadır. Sizler için Göreme’de ne yenir sorusuna detaylı bir yanıt verdik:
- Nevşehir Tavası
- Osbar
- Bulama
- Dalaz
- Ayva Dolması
- Ağpakla
- Köftür
- Çömlek Fasulyesi
- Kayısı Dolması
- Testi Kebabı
Bu tadı damağınızda kalacak yemeklerin birçoğunun adını belki de ilk defa duydunuz. Ama son olmayacağına eminiz her birine bayılacaksınız. Geleneksel sofralarda yöresel tatları keşfettikten sonra el yapımı şaraplarla ziyafetinizi taçlandırabilirsiniz.
Göreme’ye Nasıl Gidilir?
En fazla ziyaret edilen bölgeler arasında yer alan Göreme İstanbul’a 750, Ankara’ya 305 km, İzmir’e 780 km, Kayseri’ye 60 km ve Nevşehir’e 12 km uzaklıktadır. Uçak ile gelecek ziyaretçiler Kayseri Havalimanı’na ya da Nevşehir Kapadokya Havalimanı’na inmelidir. Buradan sonra ise otobüs ya da dolmuşlarla konaklama yapacağınız yerlere gidebilirsiniz. Havalimanından dolmuşla veyahut transfer hizmetiyle 35-40 dakika içinde Göreme’ye varabilirsiniz. Bir başka alternatif ise araç kiralama olur. Kapadokya’da çok fazla araç kiralama seçeneği vardır. Yoğun ziyaret alan bir bölge olduğu için alternatifler çoğaltılmıştır. Ayrıca geziniz boyunca da dilediğiniz rotada ilerleme fırsatı yakalamış olursunuz. Havalimanlarında taksiler de misafirler için hizmete hazır vaziyette bekler. Bir sürprizle karşılaşmamanız adına gelmeden önce araç kiralama ve taksi fiyatlarını incelemenizi tavsiye ederiz. Son olarak bir tur tercih ettiyseniz tur aracı anlaşmalı olduğunuz konaklama mekanına kadar sizi getirecektir. Aynı zamanda transfer işlemleri de tur hizmetine dahil olur.